Welke rollen zijn er in de vergadering?
Zaterdag 10 februari 2018 gaf ik op de conferentie van de antroposofiische gezondheidszorg een workshop over vergaderen.
Een vergadering kent uiteraard een voorzitter en een notulist. Maar de andere mensen aan tafel vervullen ook een belangrijke rol. Die varieert van kritisch meedenken en de valkuilen benoemen tot nieuwe kansen zien. Vaak hebben je medevergaderaars een voorkeursrol waardoor steeds dezelfde zaken uitgewisseld worden.
Eduard de Bono onderscheidde zes 'denkhoeden' die je in een vergadering op kan zetten. Deze zes perspectieven vertegenwoordigen eigenlijk zes rollen die je in elke vergadering aan tafel zou willen hebben.
Deze zes kleuren passen ook nog een heel mooi bij de velden die bij de dynamische oordeelsvorming doorlopen worden.
Hoe helpen de zes kleuren je vergadering naar een hoger plan?
Als je de zes denkhoeden wilt inzetten helpt dat niet overal voor. Het helpt niet bij een overladen agenda, een slechte voorzitter, mensen die te laat komen of ‘lege’ agendapunten.
Het helpt om doelen helder te krijgen, duidelijke vragen te stellen, deelnemers actief te betrekken, stokpaardjes te doorbreken en om weloverwogen besluiten te nemen.
Door in e vergadering vanuit alle zes de perspectieven een onderwerp te bekijken komen alle 'kleuren' aan bod en zijn alle kanten belicht. Daardoor krijgen de deelnemers aan de vergadering een completer en beter beeld van het onderwerp en kan er een wel overwogen besluit worden genomen, of oordeel worden gevormd.
Welke zes rollen zijn er in de vergadering?
De witte hoed is de onderzoeker. Wit is eigenlijk geen kleur en is neutraal en objectief. Mensen met deze voorkeurshoed zijn vooral op zoek naar feiten, dingen die we weten en wil nog meer weten. Wie de witte hoed opzet gaat daarom in op objectieve feiten en cijfers. Dit kunnen veronderstelde en verifieerbare feiten/cijfers zijn.
De rode hoed is meer de verbinder. Rood is subjectief. De focus van dit perspectief is het gevoel.Deze hoed symboliseert het emotionele standpunt.
De zwarte hoed is de criticus. De focus is oordelen. Iemand met de zwarte hoed draagt steeds redenen aan waarom iets niet kan. Hij is op zijn hoede en voorzichtig..
De gele hoed is een ondernemer. Geel staat voor zonneschijn, optimisme, hoop en een positieve manier van denken.De focus is oordelen en kansen zien.Iemand met de gele hoed bekijkt het probleem van de zonnige kant en levert een constructieve bijdrage.
De groene hoed is de vernieuwer, de creatieveling. Groen staat voor creatief. De focus ligt op ontwikkelen. De groene denkhoed symboliseert creativiteit en nieuwe inzichten en denkbeelden.
De blauwe hoed is de analyticus. De focus ligt op structureren.De kleur van de hemel die alles overkoepelt. De blauwe kleur wordt geassocieerd met het dirigeren van het denkproces. Hij houdt toezicht, de focus ligt op de organisatie. Verloopt dit optimaal? Is het wenselijk dat bepaalde deelnemers een andere denkhoed opzetten? Zijn alle perspectieven (denkhoeden) aan bod geweest?
Training voor voorzitters
In de workshop hebben we geoefend met het opzetten van de verschillende petten, hoe het voelt en welke nieuwe dingen er kunnen gebeuren als iedereen parallel denkt, vanuit hetzelfde perspectief in plaats van tegenover elkaar denkt.